"Зімовая
азбука” Міхась Даніленка
Задачы:
выпрацоўваць навык правільнага чытання цэлымі
словамі з захаваннем нормаў літаратурнага чытання;
развіваць зрокавае і слыхавое ўспрыманне, увагу, уменне
арыентавацца ў змесце прачытанага па пытаннях настаўніка;
фарміраваць уменне выдзяляць галоўнае ў прачытаным,
папаўняць актыўны слоўнікавы запас;
выхоўваць любоў да роднай прыроды.
Тып урока: урок вывучэння новага
матэрыялу.
Абсталяванне: прэзентацыя, малюнкі
птушак і звяроў, падручнікі, маскі
жывёл.
Ход урока
I. Арганізацыйны момант
(Слайд 1)
(Вучні прагаворваюць верш):
Празвінеў званок і змоўк.
Пачынаецца ўрок.
Слухаем, запамінаем,
Ні хвілінкі не губляем.
− Добры дзень, паважаныя госці! Добры дзень,
дарагія дзеці! Я вельмі рада сустрэчы з вамі. Сёння ў нас незвычайны ўрок. На
нашым уроку прысутнічаюць госці. Прывітаем іх і падорым ім нашыя ўсмешкі. А
цяпер паглядзіце адзін на аднаго, усміхніцеся і пажадайце поспеху.
II. Аператыўна-пазнавальны
− У нас урок чытання. Пачаць нашу працу я прапаную з адгадвання загадкі:
Гаспадар
стаіць багаты,
Ён
частуе ўсіх дзяцей:
Ваню –
сунічкай,
Таню –
чарнічкай,
Машаньку
– арэшкам,
Пецю –
сыраежкай,
Кацю –
малінкай,
Васю – галінкай!
− Вы здагадаліся, хто гэты гаспадар? Па чым? Дзе мы збіраем чарнічку,
арэшкі, сыраежкі? Так, наша размова на ўроку пойдзе пра лес. Мы будзем
гаварыць і чытаць пра тое, як зараз
выглядае лес і як у зімовую пару
адчуваюць сябе яго жыхары.
− Ці былі вы ў лесе зімой? Калі не, то ўбачыць яго нам дапамогуць фотаздымкі
(Слайд 2)
(Гучыць музыка "Нарвежская раніца”, на экране
– зімовы лес)
− Якім вы ўбачылі лес? Раскажыце нашаму Снегавічку
пра тое, што ўбачылі. Вы ж ведаеце, што яму цікава ўсё, што датычыцца зімы.
белы
халодны
прыгожы
− Ці можна сказаць, што ў лесе зімой ціха і пуста?
Ці заўважылі вы на фотаздымках птушак і звяроў? Чаму? Як яны адчуваюць сябе
зімой у заснежаным лесе? Вы дома падрыхтавалі
верш Паўлюка Пранузы "Ці гатовы да зімоўкі?” (Слайд 3), які нам раскажа, дзе цяпер лясныя жыхары, чаму мы
іх не ўбачылі.
1. Вецер вестку ў лес
прынёс:
− Хутка затрашчыць мароз.
Птушак запытаў, звяроў,
Да зімы хто як гатоў?
(Слайд
4) 2. У
няўседлівай вавёркі
ў
дупле арэхаў горкі,
сушаных грыбоў нямала –
восенню нарыхтавала.
3. Вожык закапаўся ў лісце,
да вясны яму не выйсці.
А дубы ўсе для дзікоў
панатрэслі жалудоў.
4. Не бядуе
мішка-лежань,
што завее снегам
снежань.
Ён да самае вясны
будзе сніць
спакойна сны.
5. − Ці гатовы да зімоўкі? –
Запытаўся вецер воўка.
− У-у-у! – пачуў у адказ.—
А навошта мне запас?
Не патрэбна мне бярлогі,
бо мяне пракормяць ногі.
6. Снегірам, шчыглам,
сініцам
У
бары ўжо не сядзіцца.
Паляцелі
да людзей,
Дзе
цяплей і весялей.
− Каго мы з вамі зможам сустрэць у зімовым лесе? (Слайд 5) Пра гэтых звяроў і птушак сёння мы прачытаем у
апавяданні Міхася Даніленкі "Зімовая азбука”. Давайце патрэніруем нашы вочкі і
язычок, прачытаем некалькі загадак і
адгадаем, пра каго нам раскажа аўтар у
сваім творы.
1. Рыжая дзяўчына
залезла ноччу ў двор.
Курэй пералічыла
І ўсіх панесла ў бор (Ліса)
2. Улетку шэранькі,
Узімку беленькі,
доўгія вушкі мае,
хутка ў лес уцякае (Заяц)
3. Тут лапоча, там стракоча,
усе навіны ведаць хоча.
Гэта птушка белабока -
балбатлівая …(сарока).
4. Шэранькі мячык пад лаўкай шастае
збірае крошкі, баіцца кошкі (Мыш)
5.
А вось яшчэ госці:
Бачыш,
кружыць 20 пар.
І
крычаць яны: кар-кар-кар (Варона)
− Малайчыны! Вы добра чыталі і правільна адгадалі ўсе загадкі.
III. Першаснае ўспрыманне тэксту
− Адкрыйце, калі ласка, нашы
падручнікі. Я буду чытаць апавяданне, а вы можаце сачыць за мной, а можаце –
проста паслухаць. У апавяданні вам сустрэнуцца незнаёмыя словы. Каб лепш
зразумець тэкст, я растлумачу значэнне гэтых слоў.
(Слайд
6) Слоўнікавая работа
Мышкавала – лавіла мышэй (так часта кажуць пра лісу)
Азбука – аснова чаго-небудзь
Чыркаць – праводзіць па чым-небудзь, пакідаючы лінію
Таямніцы – сакрэты
(настаўнік
чытае апавяданне)
− Пра якую азбуку вы даведаліся з апавядання? (пра
зімовую)
− А што такое азбука?
Азбука
– аснова чаго-небудзь
− Дзякуючы азбуцы, вы навучыліся чытаць. А што дапаможа зрабіць "зімовая” азбука?
(даведацца шмат цікавага з жыцця жывёл)
− Дзе чытаецца гэта азбука? (толькі на снезе)
−А якім трэба быць, каб навучыцца чытаць зімовую
азбуку? (быць уважлівым). На уроку нам таксама
патрэбна быць заўсёды ўважліваым. Але, я бачу, вы трошкі стаміліся. Таму
правядзём фізкультхвілінку і трошкі адпачнём. (Слайд 7)
IV. Фізкультхвілінка
"Зайчык”
Як на
тоненькі лядок
Выбег
зайчык: скок ды скок.
Зайчык
лапкі падымаў,
Зайчык
хвосцікам віхляў.
Міма
ліска прабягала,
Ціхенька
за дрэўца стала.
Зайчык,
зайчык, не зявай,
А
ад ліскі ўцякай.
V. Праца над тэкстам (Слайд 8)
− Адпачылі? Прадоўжым нашу працу. Калі ласка, прачытайце апавяданне моўчкі. Чытайце ўважліва, каб
змаглі адказаць на некалькі маіх пытанняў. Калі прачытаеце, каб я бачыла гэта, −
ціхенька ўстаньце з-за парты.
− Вы былі ўважлівымі? Тады адкажыце на маё першае
пытанне: пра каго вы чыталі ў апавяданні?
− Як завуць
хлопчыка?
− Пра каго бацька расказваў Юрку?
− Пералічыце, чые сляды на снезе ўбачыў
бацька? Малайчыны, вы на самай справе
нядрэнна папрацавалі, былі ўважлівымі.
(на дошцы адкрываецца малюнак
да апавядання)
− Каго вы бачыце на малюнку? Які момант адлюстраваў
мастак? Што робіць Юрка?
− Прапаную прачытаць апавяданне яшчэ раз разам па частках.
(чытаецца першая частка)
− Пра каго прачыталі ў гэтай частцы?
(пра бацьку). Што зрабіў бацька? (расказаў)
− Пра каго расказаў бацька? (пра лісу)
− Што рабіла ліса? (мышкавала). Мы так і скажам: лавіла мышэй. А вось які
след пакідае лісічка на снезе. (Слайд
9)
− Прачытаем 2 частку апавядання. Пра каго мы даведаліся з гэтай часткі?
(пра сарок). Што рабілі сарокі? (падбіралі насенне з дрэў). (Слайд 10) Вось такі след
пакінула сарока .
− А вось
які ланцужок слядоў пакінулі не снезе мышкі (Слайд 11)
(чытанне 3 часткі)
− Пра каго даведаліся з 3 часткі?
(пра зайца). Што па слядах Юрка даведаўся пра зайца? (спяшаўся, уцякаў ад лісы).
Вось такія сляды зайца ўбачыў Юра ў лесе (Слайд
12)
(чытанне 4 часткі
апавядання)
− Пра каго яшчэ расказалі сляды на дарозе? (пра варон)
− Што падбіралі вароны? (падбіралі зярняткі). Пра варон бацьку расказаў
вось гэты след на снезе (Слайд 13)
− Як бачыце, на самай справе сляды ў
ва ўсіх птушак і звяроў розныя.
− Прачытаем разам апошні абзац. Як вы разумееце
сэнс гэтых слоў?
− Ці спадабаўся вам бацька Юркі? Ці можна пра яго
сказаць, што ён уважлівы? Хто з вас
таксама хоча навучыцца разгадваць таямніцы лесу? А навошта вы хочаце гэтаму навучыцца?
VI. Дамашняе заданне
− Ці лёгкае жыццё ў птушак і звяроў зімой? Ці хацелі б вы яшчэ
больш даведацца, як яны жывуць? (Слайд 14) На наступных ўроках чытання мы
з вамі прадоўжым знаёмства з творамі пра жывёл.
А дамашняе заданне (Слайд 15) будзе творчае: вы шмат даведаліся сёння
на ўроку пра зімовы лес, пра яго жыхароў. Прапаную намаляваць малюнак "Зімой ў
лесе”
VII. Падвядзенне вынікаў урока. Рэфлексія (Слайд 16)
− Вось і скончылася наша незвычайнае падарожжа ў зімовы лес.
− Што было цікавым пад час яго?
− Якую азбуку мы вучыліся чытаць?
(зімовую)
− Паспрабуйце ацаніць свой настрой, з якім вы
працавалі на ўроку. Я прапаную параўнаць яго з сонейкам.
−
Мне ж вельмі спадабалася ваша
праца на ўроку. Вялікі дзякуй! (Слайд
18) |